سرطان تیروئید چیست؟

سرطان تیروئید نوعی از سرطان است که در غده تیروئید، یک غده پروانه‌ای شکل که در قسمت جلوی گردن قرار دارد، شروع می‌شود. این غده نقش مهمی در تنظیم متابولیسم بدن از طریق ترشح هورمون‌های تیروئید دارد. سرطان تیروئید می‌تواند در هر سنی رخ دهد، اما اغلب در افراد بین ۲۵ تا ۶۵ سال تشخیص داده می‌شود و زنان بیشتر از مردان مبتلا می‌شوند. در اغلب موارد، سرطان تیروئید قابل درمان است و برای بسیاری از افراد با درمان مناسب نتایج عالی به دست می‌آید.

شما عزیزان میتوانید سوالات خود در مورد سرطان تیروئید را در پایان این مطلب از دکتر کیوان آقازاده بپرسید.

به نقل از mayoclinic

Thyroid cancer is a growth of cells that starts in the thyroid. The thyroid is a butterfly-shaped gland located at the base of the neck, just below the Adam's apple

به نقل از nhs

Thyroid cancer is cancer that's found in the thyroid gland.

The thyroid gland is a small gland in the front, lower part of your

آیا سرطان تیروئید کشنده است؟

سرطان تیروئید در مقایسه با سایر سرطان‌ها معمولاً کمتر کشنده است، خصوصاً اگر در مراحل ابتدایی تشخیص داده شود. میزان بقای پنج ساله برای بسیاری از انواع سرطان تیروئید تشخیص داده شده در مراحل اولیه بالا است. با این حال، مانند هر نوع سرطانی، شدت بیماری، مرحله در هنگام تشخیص و واکنش بیمار به درمان می‌تواند در نتیجه نهایی تاثیرگذار باشد. برخی از انواع سرطان تیروئید، مانند سرطان آناپلاستیک، بسیار پیشرونده و در نتیجه بیشتر کشنده هستند.

درواقع تنها ۵ درصد از توده‌های تیروئیدی به شکل بدخیم ظاهر می‌شوند که آن‌ها هم در صورت تشخیص به موقع و پیگیری‌های مداوم قابل درمان خواهند بود. بنابراین در جواب به این سوال که سرطان تیروئید خطرناک یا کشنده است می‌توان گفت، زمان تشخیص اهمیت زیادی دارد تا پزشک بتواند راه درمان مناسب را انتخاب کند.

انواع سرطان غده تیروئید

انواع اصلی سرطان تیروئید عبارتند از:

۱. پاپیلاری: شایع‌ترین نوع است و به آرامی رشد می‌کند. اغلب قابل درمان است و دارای پیش‌آگهی خوبی است.

۲. فولیکولاری: شامل واریان‌های فولیکولاری و هورتل سل است و معمولاً به خوبی به درمان پاسخ می‌دهد.

۳. مدولاری: از سلول‌های C تیروئید نشأت می‌گیرد و می‌تواند ارثی باشد. درمان آن پیچیده‌تر از دو نوع قبلی است.

۴. آناپلاستیک: نادر است اما بسیار پیشرونده و مقاوم به درمان. پیش‌آگهی آن معمولاً ضعیف است.

سرطان خوش‌خیم غده تیروئید

واژه "سرطان خوش‌خیم" ممکن است کمی گمراه‌کننده باشد؛ زیرا سرطان همیشه بدخیم است. در مورد غده تیروئید، ضایعات یا توده‌هایی که خوش‌خیم هستند، به عنوان "آدنومای فولیکولار" یا "گواتر کولوئیدی" شناخته می‌شوند که سرطانی نیستند. این ضایعات ممکن است نیاز به نظارت یا برداشتن داشته باشند اما معمولاً خطرناک یا زندگی‌فرد را تهدید نمی‌کنند.

سرطان بدخیم غده تیروئید

سرطان بدخیم تیروئید به تومورهایی اشاره دارد که قابلیت تهاجم به بافت‌های اطراف و گسترش به دیگر بخش‌های بدن را دارند. سرطان‌های بدخیم تیروئید مستلزم تشخیص دقیق و درمان فعال هستند که اغلب شامل جراحی برای برداشتن غده تیروئید، درمان با ید رادیواکتیو و هورمون درمانی پس از عمل می‌شوند. اگرچه سرطان تیروئید در صورت درمان به موقع و دقیق، پیش‌آگهی مساعدی دارد، اما برخی انواع پیشرفته یا پیشرونده می‌توانند بسیار جدیتر بوده و نیازمند رویکردهای درمانی پیچیده‌تری باشند.

علائم سرطان تیروئید

سرطان تیروئید در ابتدا ممکن است بدون علامت باشد، اما به مرور علائمی بروز می‌کند. علائم می‌توانند شامل برآمدگی یا توده در ناحیه گردن، تغییر در صدا مانند گرفتگی پایدار، درد در ناحیه گردن یا گلو، مشکل در بلع یا تنفس، سرفه‌های مداوم که همراه با خلط خونی نیست، گره‌های لنفاوی متورم در گردن، و تغییرات در عادات بلع یا تنفس باشد.

علائم تیروئید خطرناک چیست؟

علائم خطرناک که ممکن است به سرطان تیروئید اشاره داشته باشند، عبارتند از توده سریع‌الرشد در گردن، درد مداوم گردن یا گلو، مشکلاتی در تنفس و بلع و همچنین تغییرات صوتی که بدون هیچ دلیل واضحی به مدت طولانی ادامه پیدا کنند.

نشانه‌های تومور غده تیروئید در زنان و مردان چگونه است؟

نشانه‌های تومور تیروئید در هر دو جنسیت می‌توانند مشابه باشند. اما چون ابتلا به سرطان تیروئید در زنان شایع‌تر است، توجه به علائم گفته شده در بالا برای زنان اهمیت بیشتری دارد. با این حال، هر دو جنس باید نسبت به بروز هر گونه تغییر جدید در ناحیه گردن خود هشیار باشند.

روش تشخیص سرطان تیروئید

روش‎های تشخیصی ممکن است شامل معاینه فیزیکی، بررسی سوابق پزشکی، آزمایش‌های خون برای سنجش فعالیت تیروئید، تصاویربرداری مانند سونوگرافی یا اسکن‌های رادیواکتیو ید، و بیوپسی یا نمونه‌برداری از توده یا گره با استفاده از سوزن ریز (FNA) باشد.

درمان سرطان غده تیروئید

جراحی: اصلی‌ترین درمان سرطان تیروئید، جراحی برداشتن تیروئید (تیروئیدکتومی) است که می‌تواند شامل برداشتن کل غده تیروئید یا بخشی از آن باشد.

ید رادیواکتیو: پس از جراحی، درمان با ید رادیواکتیو ممکن است برای از بین بردن باقیمانده سلول‌های سرطانی انجام شود.

پرتو درمانی و شیمی درمانی: در موارد پیشرفته‌تر از پرتو درمانی یا شیمی درمانی استفاده می‌شود، اگرچه این روش‌ها معمولاً مورد نیاز نیستند.

هورمون‌درمانی: درمان هورمونی پس از جراحی ممکن است صورت گیرد تا کمبود هورمون تیروئید را جبران کرده و احتمال رشد مجدد سرطان را کاهش دهد.

عوارض تومور غده تیروئید

تومورهای غده تیروئید می‌توانند موجب بروز عوارض متعددی شوند، به خصوص اگر تشخیص و درمان نشوند. این عوارض شامل فشار بر نخاع و اعصاب گردن، مشکلات تنفسی یا بلع، هیپوتیروئیدیسم یا هیپرتیروئیدیسم ناشی از نارسایی تیروئید، وسعت یافتن بیماری به سایر اعضای بدن مثل گره‌های لنفاوی و ارگان‌های دورتر، و درنتیجه زحمات بیشتر برای درمان است. برخی درمان‌ها مانند جراحی یا ید رادیواکتیو نیز می‌توانند موجب بروز عوارضی چون سختی صحبت کردن و تغییرات هورمونی شود.

پرسش و پاسخ در مورد سرطان تیروئید

پرسش ۱: آیا سرطان تیروئید قابل پیشگیری است؟

پاسخ: هیچ روش شناخته‌شده و قطعی برای پیشگیری از سرطان تیروئید وجود ندارد، اگرچه کاهش قرار گرفتن در معرض پرتوهای اشعه X و داشتن رژیم غذایی متعادل با مقادیر کافی ید ممکن است به کاهش خطر کمک کند.

پرسش ۲: چگونه می‌توانم بفهمم كه غده تیروئید من بدخیم است یا خوش‌خیم؟

پاسخ: برای تعیین اینکه آیا توده‌ای در تیروئید بدخیم است یا خوش‌خیم، پزشک باید اقدام به انجام تصویربرداری، تست‌های خون، و اغلب بایوپسی از غده کند. نتایج بیوپسی که ممکن است شامل نمونه‌برداری با سوزن ریز فاین‌نیدل آسپیریشن (FNA) باشد، می‌تواند نشان دهد که آیا سلول‌ها سرطانی هستند یا خیر.

پرسش ۳: آیا سرطان تیروئید ارثی است؟

پاسخ: اکثر سرطان‌های تیروئید به نظر می‌رسد ارثی نیستند. با این حال، نوعی سرطان تیروئید به نام سرطان مدولاری می‌تواند به صورت خانوادگی انتقال پیدا کند. افرادی که سابقه‌ی خانوادگی سرطان تیروئید دارند باید در مورد انجام آزمایش‌های ژنتیکی با پزشک خود مشورت کنند.

پرسش ۴: آیا درمان سرطان تیروئید همیشه به معنی برداشتن کامل تیروئید است؟

پاسخ: نه لزوماً. اگر سرطان به بخش کوچکی از تیروئید محدود شده باشد، جراحی می‌تواند شامل برداشتن بخشی از تیروئید (لوبکتومی) باشد. در مواردی که سرطان گسترش بیشتری پیدا کرده باشد، ممکن است برداشتن کل تیروئید (تیروئیدکتومی کامل) لازم باشد.

پرسش ۵: زندگی بعد از درمان سرطان تیروئید به چه شکلی خواهد بود؟

پاسخ: بسیاری از افراد پس از درمان سرطان تیروئید به زندگی عادی و روزمره خود برمی‌گردند. اغلب نیاز به داروهای جایگزین هورمون تیروئید برای تنظیم متابولیسم بدن است. پزشکان همچنین برنامه‌ریزی برای پیگیری دوره‌ای جهت تشخیص زودهنگام هرگونه بازگشت بیماری را توصیه می‌کنند.