پولیپ بینی چیست + علت | علائم | درمان پولیپ بینی

پولیپ بینی، که به آن پولیپوز نازال نیز می‌گویند، زائده‌های نرم، غیرسرطانی و معمولاً بدون درد هستند که روی دیواره‌های داخلی مخاط بینی یا سینوس‌ها رشد می‌کنند. آن‌ها می‌توانند به تنهایی یا در گروه‌هایی پدید آیند و زمانی ایجاد می‌شوند که مخاط بینی به دلیل التهاب در پاسخ به عفونت، آلرژی یا اختلالات دیگر ضخیم می‌شود.

شما عزیزان میتوانید سوالات خود در زمینه پولیپ بینی را از دکتر کیوان آقازاده بپرسید.

پولیپ بینی چیست؟

پولیپ بینی یک رشد غیرسرطانی در مخاط داخلی بینی یا سینوس‌ها است که بیشتر به دلیل التهاب مزمن ناشی از آلرژی، عفونت‌ها، آسم یا حساسیت‌های دیگر ایجاد می‌شود. پولیپ‌های بینی معمولاً نرم و بدون درد هستند؛ اما می‌توانند باعث ایجاد ناراحتی یا مشکلاتی در تنفس شوند.

پولیپ‌ها می‌توانند باعث انواعی از علائم شود، از جمله احتقان بینی، کاهش حس بویایی و چشایی، فشار یا درد در صورت، سردرد، گرفتگی بینی، و در موارد شدیدتر، عفونت‌های مکرر سینوسی یا مشکلات تنفسی.

در برخی موارد، پولیپ بینی قدرت تنفس را تا اندازه‌ای کاهش می‌دهد که فرد دچار خر و پف می‌شود. بزرگی پولیپ‌ها مشخص می‌کند که آیا علائم ظاهر می‌شوند یا خیر؛ پولیپ‌های کوچکتر ممکن است هیچ علامتی نداشته باشند، در حالی که پولیپ‌های بزرگتر می‌توانند مسیر جریان هوا را مسدود کنند.

موفقیت درمان‌های جراحی و دارویی پولیپ بینی

مطالعات نشان داده‌اند که درمان‌های دارویی مانند اسپری‌های کورتیکواستروئیدی در ۸۰ درصد از موارد خفیف پولیپ بینی مؤثر هستند. همچنین، جراحی آندوسکوپی سینوس در بیش از ۹۰ درصد از بیماران باعث بهبود علائم و کاهش انسداد بینی شده است. با این حال، رعایت مراقبت‌های پس از درمان برای جلوگیری از عود پولیپ ضروری است.

به نقل از سایت my.clevelandclinic.org

Nasal polyps are painless and benign (noncancerous) growths. They form in the mucosa (thin, soft tissue) that lines your nasal and sinus passages. They usually appear on both sides of your nose. Nasal polyps can get irritated and swollen, making it hard for you to breathe through your nose.

علائم پولیپ بینی

پولیپ‌ها معمولا با علائمی چون احساس انسداد در بینی، کاهش یا از دست دادن حس بویایی، آبریزش بینی، احتقان بینی و گاهی اوقات ترشحات پشت حلق یا خلط همراه هستند. علائم دیگر می‌تواند شامل تغییر در صدا، احساس فشار در صورت یا سردرد، خر و پف هنگام خواب، افزایش حساسیت به عفونت‌های سینوسی و دیگر مشکلات تنفسی باشد.

پولیپ بینی می‌تواند سبب بروز علائم گوناگونی شود، اما برخی از شایع‌ترین علامت‌هایی که افراد مبتلا به پولیپ بینی تجربه می‌کنند، عبارتند از:

1. **احتقان بینی**: احساس انسداد یا گرفتگی در بینی که می‌تواند تنفس را دشوار سازد.

2. **آبریزش بینی**: ترشحات آبکی از بینی که می‌تواند نشان‌دهنده التهاب باشد.

3. **کاهش یا از دست دادن حس بویایی**: پولیپ‌ها می‌توانند با جلوگیری از رسیدن مولکول‌های بو به ناحیه بویایی، حس بویایی را محدود کنند.

4. **کاهش یا از دست دادن حس چشایی**: مشابه حس بویایی، حس چشایی نیز می‌تواند تحت تأثیر قرار گیرد.

5. **ترشحات پشت حلق**: این ترشحات می‌توانند سبب تحریک یا گلودرد شوند.

6. **سردرد**: فشار ناشی از انسداد سینوس‌ها می‌تواند منجر به سردرد شود.

7. **خر و پف**: وقتی پولیپ‌ها مانع گردش آزاد هوا می‌شوند، هنگام خواب ممکن است خر و پف ایجاد شود.

8. **احساس فشار در صورت یا سینوس‌ها**: پولیپ‌ها می‌توانند باعث ایجاد احساس فشار یا تورم در نواحی اطراف بینی و چشم‌ها شوند.

9. **سنگینی سر و صورت**: احساس سنگینی در ناحیه سر و وجه ممکن است به علت انسداد سینوس‌های پیرامونی باشد.

10. **عفونت‌های سینوسی مکرر**: پولیپ‌ها ممکن است باعث انسداد و نگه‌داشتن ترشحات در سینوس‌ها شده و منجر به بروز عفونت‌های مکرر گردند.

پولیپ‌های بسیار کوچک ممکن است بدون علامت باشند و تنها از طریق معاینات تصادفی کشف شوند. اگر فردی از این علائم رنج می‌برد، باید به یک پزشک متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه نماید تا تشخیص و درمان مناسبی برایش صورت گیرد.

 علائم پولیپ بینی (خفیف و شدید)

علائم خفیف پولیپ بینی

در مراحل اولیه، پولیپ بینی ممکن است علائم خفیفی ایجاد کند که به‌راحتی قابل تشخیص نباشند. این علائم شامل گرفتگی بینی، آبریزش مداوم بینی و کاهش حس بویایی است. افراد ممکن است احساس کنند که سرماخوردگی طولانی‌مدتی دارند که بهبود نمی‌یابد.

ممکن است صدای آن‌ها تغییر کند و به دلیل انسداد مجاری بینی، تنفس از طریق بینی دشوار شود. این علائم معمولاً به‌صورت تدریجی ظاهر می‌شوند و ممکن است با گذشت زمان تشدید شوند.

 علائم شدید پولیپ بینی

در موارد پیشرفته‌تر، پولیپ بینی می‌تواند علائم شدیدتری ایجاد کند که زندگی روزمره فرد را تحت تأثیر قرار دهد. این علائم شامل انسداد کامل مجاری بینی، عفونت‌های مکرر سینوسی و سردردهای شدید است. در برخی موارد، افراد ممکن است دچار کاهش شدید حس بویایی و چشایی شوند.

پولیپ‌های بزرگ می‌توانند باعث فشار بر سینوس‌ها شوند و درد یا احساس سنگینی در ناحیه صورت ایجاد کنند. اگر این علائم نادیده گرفته شوند، ممکن است به مشکلات جدی‌تری مانند عفونت‌های مزمن یا حتی تغییر شکل ساختار بینی منجر شوند.

تشخیص پولیپ بینی

برای تشخیص پولیپ بینی، متخصصین می‌توانند از چندین روش استفاده کنند. ده مورد از روش‌های شایع و کاربردی برای این منظور شامل موارد زیر است:

1. **معاینه فیزیکی**: پزشک ‌می‌تواند با استفاده از یک مینیاتوری با نور و ذره‌بین به نام اسپکولوم بینی، داخل بینی بیمار را برای بررسی وجود پولیپ‌ها معاینه کند.

2. **اندوسکوپی بینی**: یک توب نازک و انعطاف‌پذیر با یک دوربین کوچک (اندوسکوپ) به داخل مجرای بینی فرد وارد می‌شود تا تصویر دقیقی از داخل بینی و سینوس‌ها به پزشک نشان دهد.

3. **تست‌های بویایی**: می‌توان با انجام تست‌های ساده بویایی وجود مشکلات بویایی ناشی از پولیپ بینی را بررسی کرد.

4. **تست‌های آلرژی**: چک کردن واکنش‌های آلرژیک می‌تواند به تعیین اینکه آیا آلرژی در ایجاد پولیپ بینی دخیل است یا خیر، کمک کند.

5. **تصویربرداری پزشکی**: تجهیزات تصویربرداری مثل سی‌تی‌اسکن (CT Scan) یا ام‌آر‌آی (MRI) می‌توانند تصاویر دقیقی از سینوس‌ها و مخاط بینی ارائه دهند و محل دقیق و اندازه پولیپ‌ها را نشان دهند.

6. **تست‌های کارکرد عملکرد بینی**: مثل رینومانومتری که جریان هوا و مقاومت بینی را حین تنفس اندازه‌گیری می‌کند.

7. **سیتولوژی بینی**: تحلیل و بررسی نمونه‌برداری از سلول‌های بینی برای ارزیابی نوع سلول‌ها و وجود التهاب یا عفونت.

8. **بیوپسی**: برداشتن نمونه کوچکی از بافت و معاینه آن زیر میکروسکوپ برای تأیید نوع و ماهیت پولیپ یا رد سایر علل از قبیل نئوپلازی.

9. **آزمایشات خون**: گاهی از آزمایشات خون برای جستجوی نشانگرهای التهابی یا برای بررسی بیماری‌های ایمنی استفاده می‌شود.

10. **کشت مخاطی**: برای یافتن عفونت‌های باکتریایی، ویروسی یا قارچی که می‌توانند مسئول تحریک و رشد پولیپ باشند.

تشخیص دقیق پولیپ بینی اغلب نیازمند ترکیبی از روش‌های فوق است تا بتوان برنامه درمانی مناسبی را تعیین کرد.

به نقل از mayoclinic

Nasal polyps should be diagnosed by your doctor, who will use a nasal endoscope, which is a small thin telescope with a camera on the end, to see inside your nose

علت پولیپ بینی

علت دقیق پولیپ بینی نامشخص است اما اغلب با التهاب مخاط بینی مرتبط است که می‌تواند ناشی از شرایط زیر باشد:

پولیپ بینی به دلیل التهاب طولانی‌مدت در بافت‌های بینی و سینوس‌ها ایجاد می‌شود. این التهاب ممکن است ناشی از عوامل مختلفی باشد، از جمله آلرژی‌های فصلی یا دائمی، عفونت‌های مکرر سینوسی، و آسم. همچنین، افرادی که به بیماری‌های خاصی مانند فیبروز کیستیک یا حساسیت به آسپرین مبتلا هستند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به پولیپ بینی قرار دارند.

عوامل محیطی مانند آلودگی هوا و قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی تحریک‌کننده نیز می‌توانند خطر ایجاد پولیپ را افزایش دهند. در برخی موارد، عوامل ژنتیکی نیز ممکن است نقش داشته باشند، به‌طوری‌که افرادی که سابقه خانوادگی پولیپ بینی دارند، بیشتر مستعد ابتلا به این عارضه هستند.

۱-آسم: بیماری التهابی مزمن که می‌تواند منجر به تورم در راه‌های تنفسی شود.

۲- آلرژی‌ها: واکنش‌های آلرژیک مانند حساسیت فصلی می‌توانند باعث التهاب و تورم مزمن شوند.

۳-حساسیت به داروها: مانند حساسیت به آسپیرین که می‌تواند منجر به رشد پولیپ شود.

۴-عفونت‌ها: عفونت‌های ویروسی، باکتریایی یا قارچی مکرر می‌تواند التهاب مزمن و نهایتا پولیپ بینی را ایجاد کند.

۵-اختلالات ایمنی: برخی بیماری‌های ایمنی می‌تواند باعث تورم و رشد زائده‌های مخاطی شود.

به نقل از سایت (mayoclinic.org)

“Experts don't know what causes nasal polyps.

Infections, allergies or any condition that causes long‑term inflammation in the nose or sinuses can increase the risk of having nasal polyps.”

ترجمه:

«متخصصان علت دقیق بروز پولیپ‌های بینی را نمی‌دانند.

عفونت‌ها، آلرژی‌ها یا هر شرایطی که باعث التهاب طولانی‌مدت در بینی یا سینوس‌ها شود، می‌تواند خطر ابتلا به پولیپ بینی را افزایش دهد.»

درمان پولیپ بینی

درمان پولیپ بینی معمولاً به کاهش علائم التهابی و جلوگیری از رشد دوباره پولیپ تمرکز دارد. رویکرد‌های درمانی می‌تواند شامل مراقبت‌های پزشکی و یا جراحی باشد:

1. **داروهای ضد التهابی**: کورتیکواستروئید‌های موضعی یا خوراکی که با کاهش التهاب مخاط بینی به کاهش پولیپ کمک می‌کنند.

2. **آنتی هیستامین‌ها و اسپری‌های بینی**: برای کمک به مبارزه یا پیشگیری از علائم آلرژیک که می‌تواند به تورم کمک کند.

3. **آنتی‌بیوتیک‌ها**: در صورت وجود عفونت باکتریایی همزمان، استفاده می‌شوند.

4. ** عمل پولیپ بینی **: پلیپکتومی یا سینوسپلاستی برای برداشتن پولیپ‌ها یا باز کردن مجاری سینوسی توصیه می‌شود، معمولا در صورت شکست دیگر درمان‌ها.

برای اطلاع بیشتر از جراحی پولیپ بینی روی عنوان ۴ کلیک کنید.

به نقل از hopkinsmedicine

 The first course of treatment for nasal polyps is often a nasal corticosteroid spray prescribed by your doctor. For many people, this can shrink or remove nasal polyps. Oral corticosteroids may also be used.

پیشگیری از پولیپ بینی

پیشگیری از پولیپ بینی ممکن است شامل مدیریت علائم آلرژی، اجتناب از مواد تحریک‌آمیز بینی مانند دود سیگار، حفظ بهداشت مناسب بینی و سینوس‌ها و پیگیری درمان‌های آسم باشد.

پاسخ به سؤالات متداول پولیپ بینی

 ۱. آیا پولیپ بینی خطرناک است؟

پولیپ بینی به‌طور کلی یک توده خوش‌خیم و غیرسرطانی است و خطرناک نیست. با این حال، اگر درمان نشود، می‌تواند باعث مشکلاتی مانند انسداد مجاری تنفسی، عفونت‌های مکرر سینوسی و کاهش حس بویایی شود. در موارد نادر، پولیپ‌های بزرگ ممکن است به ساختارهای اطراف فشار وارد کنند و مشکلات جدی‌تری ایجاد کنند.

 ۲. آیا پولیپ بینی می‌تواند به سرطان تبدیل شود؟

پولیپ بینی به‌طور معمول سرطانی نمی‌شود و یک توده خوش‌خیم است. با این حال، اگر علائمی مانند خونریزی مکرر، درد شدید یا تغییرات غیرمعمول در ساختار بینی مشاهده شود، باید فوراً به پزشک مراجعه کرد تا احتمال وجود مشکلات جدی‌تر بررسی شود .

سخن آخر

پولیپ بینی می‌تواند بر کیفیت زندگی افراد تأثیر بگذارد به خصوص اگر باعث بروز مشکلات تنفسی شود. تشخیص زودهنگام و درمان مناسب ضروری است تا از بروز عوارض جدی جلوگیری شود و به افراد کمک می‌کند تا به سطح سلامتی بهتری دست یابند. به یاد داشته باشید که برای درمان و مشاوره صحیح همیشه باید به پزشک متخصص مراجعه کنید.

هر سوالی در زمینه پولیپ بینی دارید میتوانید در قسمت نظرات از دکتر کیوان اقازاده بپرسید.